فیبوناچی چیست؟ (Fibonacci) + آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

فیبوناچی در تحلیل تکنیکال با استفاده از نسبت‌ها و سطوح خاص دنباله Fibonacci، نقاط حمایت و مقاومت را روی چارت مشخص می‌کند. در این مقاله به کاربرد فیبوناچی در فارکس، انواع ابزارهای مرتبط و مزایا و معایب این روش پرداخته می‌شود. بهره‌گیری از این تکنیک می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر بازار کمک کرده و فرصت‌های معاملاتی بهتر و هدفمندتری برای شما ایجاد کند.

فیبوناچی چیست؟

فیبوناچی (Fibonacci) به مجموعه‌ای از نسبت‌ها و سطوح حمایت و مقاومت گفته می‌شود که بر اساس اعداد مهم دنباله فیبوناچی شناسایی میشوند و در تحلیل بازار برای شناسایی نقاط حمایت و مقاومت استفاده می‌شود. با استفاده از سطوح فیبوناچی میتوانید نقاط مناسب برای ورود و خروج به معامله را پیدا کنید. فیبوناچی در تحلیل تکنیکال انواع مختلفی دارد، مانند ریتریسمنت و اکستنشن برای شناسایی نقاط بازگشتی و هدف‌های بعدی قیمت به کار می‌روند.

نسبت ها و اعداد مهم فیبوناچی

نسبت‌های فیبو مجموعه‌ای از اعداد ریاضی هستند که از دنباله فیبوناچی (Fibonacci Sequence) مشتق شده‌اند، در این دنباله با دو عدد 0 و 1 این دنباله شروع شده و هر عدد جدید در این دنباله برابر با مجموع دو عدد قبلی خود است. سطوح مهم فیبوناچی ریتریسمنت شامل 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 78.6% بوده که برای تشخیص میزان اصلاح قیمت پس از یک حرکت صعودی یا نزولی به کار گرفته می‌شوند، در حالی که سطوح فیبوناچی اکستنشن مانند 127.2%، 161.8%، 261.8% و 423.6% به عنوان تارگت قیمتی برای ادامه روند استفاده می‌شوند.

تاریخچه دنباله فیبوناچی

دنباله فیبوناچی برای اولین بار توسط لئوناردو فیبوناچی (Leonardo Fibonacci)، ریاضیدان ایتالیایی قرن ۱۳ میلادی، در کتاب لیبر آباکی (Liber Abaci) در سال ۱۲۰۲ معرفی شد. او این دنباله را هنگام مطالعه یک مسئله فرضی درباره تکثیر خرگوش‌ها کشف کرد، اما مفهوم آن پیش‌تر در ریاضیات هند و آثار ریاضیدانان هندی مانند پینگالا (Pingala) در قرن سوم پیش از میلاد و ویرهاهنکا (Virahanka) در قرن ششم میلادی ظاهر شده بود. این دنباله از مجموع دو عدد قبلی تشکیل می‌شود و ویژگی‌های آن بعدها توسط ژوهان کپلر (Johannes Kepler) و دیگر دانشمندان مورد بررسی قرار گرفت.

نسبت‌های استخراج شده از این دنباله، به‌ویژه عدد طلایی (1.618)، در طبیعت، معماری، هنر، زیست‌شناسی و بازارهای مالی کاربرد گسترده‌ای پیدا کردند. مفهوم مارپیچ فیبوناچی نیز در کهکشان‌ها، صدف‌ها و توزیع برگ‌ها در گیاهان مشاهده شده و ارتباط آن با قوانین طبیعی باعث شده است که امروزه در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی و استراتژی‌های معاملاتی نیز به‌طور گسترده به کار گرفته شود.

انواع فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

انواع فیبوناچی در تحلیل تکنیکال عبارتند از:

1. فیبوناچی اصلاحی (فیبوناچی ریتریسمنت)؛
2. فیبوناچی اکستنشن؛
3. فیبوناچی پروجکشن؛
4. فیبوناچی آرک؛
5. فیبوناچی بادبزن؛
6. فیبوناچی زمانی.

در ادامه هر یک ابزار ها را بررسی میکنیم:

فیبوناچی اصلاحی (فیبوناچی ریتریسمنت)

فیبوناچی ریتریسمنت (Fibonacci Retracement) برای مواقعی است که قیمت در روند قرار دارد و نوبت به اصلاح قیمت میرسد، در این موقع میتوانید یک فیبوناچی اصلاحی از اول روند تا آخر روند بکشید و سطوح فیبوناچی که قیمت میتواند با برخورد با آن ها اصلاح را تمام کند و به روند ادامه دهد را پیدا کنید. سطوح مهم در فیبوناچی ریتریسمنت عبارتند از 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8%، 100%. اگر قیمت در سطوح بالا مثل 23.6% ادامه روند داشته باشد، نشان از قدرت خریداران است که میتواند باعث بشود روند قوی تری داشته باشیم. اگر هم در سوح پایین تر مثل 100% اصلاح کند، احتمالا روند قوی از بین رفته و شاید بازگشت روند نیز اتفاق بی‌افتد.

فیبوناچی اکستنشن

فیبوناچی اکستنشن (Fibonacci Extension) برای تعیین سطوح احتمالی هدف قیمت پس از شکست یک روند یا پایان یک اصلاح استفاده می‌شود. این سطوح فراتر از ۱۰۰٪ حرکت قبلی قرار می‌گیرند و بر اساس نسبت‌های فیبوناچی مانند 127.2%، 161.8%، 261.8% و 423.6% محاسبه می‌شوند. معامله‌گران از فیبوناچی اکستنشن برای شناسایی نقاط خروج از معامله، تعیین اهداف سود و پیش‌بینی ادامه روند استفاده می‌کنند.

فیبوناچی پروجکشن

فیبوناچی پروجکشن (Fibonacci Projection) یا فیبوناچی سه نقطه ای برای پیش‌بینی سطوح قیمتی بعد از تکمیل یک حرکت یا اصلاح استفاده می‌شود. این ابزار مشابه با فیبوناچی اکستنشن است، اما تفاوت آن در این است که به‌جای استفاده از یک نقطه شروع و یک نقطه پایان، از سه نقطه برای رسم استفاده می‌کند: نقطه شروع، نقطه پایان حرکت و نقطه اصلاح. سپس سطوح آن (مانند 23.6%، 38.2%، 61.8% و 100%) از این سه نقطه استخراج شده و برای پیش‌بینی سطوح هدف بعدی در روند استفاده می‌شود. این ابزار به‌ویژه برای شناسایی اهداف قیمتی در روندهای جدید و تعیین نقاط ورود یا خروج از معاملات به کار می‌رود.

فیبوناچی آرک

فیبوناچی آرک (Fibonacci Arcs) برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت منحنی شکل در نمودار قیمت استفاده می‌شود. این نوع با ترسیم سه کمان (Arc) بر اساس نسبت‌های 38.2%، 50% و 61.8% از یک موج قیمتی بین دو نقطه‌ی سقف و کف ایجاد میشود. برخلاف سطوح فیبوناچی اصلاحی که به‌صورت افقی نمایش داده می‌شوند، فیبوناچی آرک بصورت منحنی محاسبه و رسم می‌شود که تاثیر زمان را نیز در نظر می‌گیرد. این ویژگی باعث می‌شود که معامله‌گران بتوانند علاوه بر تشخیص سطوح حمایت و مقاومت، دوره‌های زمانی مهم برای برگشت روند را نیز بررسی کنند.

فیبوناچی بادبزن

فیبوناچی بادبزن یا فیبو فن (Fibonacci Fan) برای پیدا کردن سطوح حمایت و مقاومت داینامیک در چارت قیمت استفاده می‌شود. این ابزار از سه خط روند مورب تشکیل شده که از یک نقطه‌ی کف به یک نقطه‌ی سقف یا بالعکس رسم می‌شوند و بر اساس نسبت‌های 38.2%، 50% و 61.8% فیبوناچی محاسبه می‌گردند.

این خطوط در واقع محدوده‌های احتمالی تغییر روند را نشان می‌دهند، به این صورت که هر بار قیمت به یکی از این خطوط نزدیک می‌شود، احتمال واکنش نشان دادن و بازگشت روند وجود دارد. بر خلاف فیبوناچی اصلاحی که سطوح آن افقی هستند، خطوط فیبوناچی بادبزن زاویه‌دار بوده و به تحلیلگران کمک می‌کنند تا روندهای قیمتی را با در نظر گرفتن تاثیر زمان پیش بینی کنند.

فیبوناچی زمانی

فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zones) برای شناسایی نقاط زمانی مهم در روند قیمتی بازار استفاده می‌شود. این نوع از فیبوناچی از نسبت ها استفاده نمی‌کند و به جای آن کاملا از دنباله فیبوناچی یعنی 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55 استفاده میکند. فیبوناچی زمانی به بعد زمان اهمیت می‌دهد و معامله‌گران می‌توانند از آن برای پیش‌بینی دوره‌های بازگشت بازار یا افزایش نوسانات استفاده کنند.

چگونه فیبوناچی را در متاتریدر رسم کنیم؟

برای رسم فیبوناچی در متاتریدر باید ابتدا وارد پلتفرم معاملاتی متاتریدر خود شوید و روی گزینه ای فیبوناچی که به صورت چند نقطه به همراه F کشیده شده کلیک کنید.

سپس فیبوناچی ریتریسمنت سطوح مختلف بازگشتی مانند 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 100% به طور خودکار رسم می‌شود.

اگر میخواهید از دیگر فیبوناچی‌ها نیز استفاده کنید باید آن ها را به متاتریدر خود اضافه کنید. مثلا اگر شما بخواهید فیبوناچی فن را اضافه کنید باید ابتدا روی بخش tools که در تصویر زیر نشان داده ایم کلیک راست کنید و سپس رو گزینه Customize کلیک کنید.

حال بر اساس نیاز خود میتوانید ابزارهای و اشکال را اضافه کنید.

مزایا فیبوناچی در فارکس

مزایا فیبوناچی در فارکس عبارتند از:

• پیدا کردن سطوح بازگشتی قیمت
• پیش بینی روند قیمت
• ساده و دقیق

بعد از بررسی مزایا، در ادامه در مورد معایب آن صحبت می کنیم.

معایب فیبوناچی در فارکس

معایب فیبوناچی در فارکس شامل موارد زیر می باشد:

• استفاده تنها از Fibonacci
• بازار پر نوسان
• داشتن چندین سطح به یک اندازه مهم

حتما باید از Fibonacci در کنار یک استراتژی معاملاتی استفاده کرد چون به تنهایی خود در تحلیل تکنیکال کافی نیست.

نکات کلیدی برای معامله‌ گران در استفاده از Fibonacci

در ادامه به نکات مهمی برای استفاده دقیق‌تر از Fibonacci در تحلیل تکنیکال پرداخته می‌شود. رعایت این نکات می‌تواند به تریدرها کمک کند تا این روش را به بهترین نحو به کار بگیرند:

1. استفاده از تایم فریم‌های مختلف: تحلیل سطوح فیبوناچی در تایم فریم‌های مختلف می‌تواند دقت پیش‌ بینی‌ها را افزایش دهد.
2. ترکیب با دیگر اندیکاتورها: ترکیب فیبوناچی با اندیکاتورهایی مانند RSI و MACD می‌تواند سیگنال‌های قوی‌ تری ایجاد کند.
3. بررسی روند اصلی بازار: پیش از استفاده باید روند کلی بازار را شناسایی کرده و در نظر گرفت.
4. توجه به حجم معاملات: افزایش حجم معاملات در نزدیکی سطوح فیبوناچی می‌تواند نشان‌ دهنده اعتبار این سطوح باشد.
5. شبیه‌ سازی سطوح مختلف: شبیه‌سازی سطوح مختلف حمایت و مقاومت با فیبوناچی می‌تواند نقاط بحرانی بازار را مشخص کند.

خلاصه مقاله فیبوناچی چیست

فیبوناچی در تحلیل تکنیکال به مجموعه‌ای از نسبت‌ها و سطوح بازگشتی گفته می‌شود که به معامله‌ گران کمک می‌کند تا نقاط حمایت و مقاومت را شبیه‌سازی کنند و حرکت‌های قیمت را پیش‌ بینی کنند. این روش با استفاده از تکنیک‌هایی مانند ریتریسمنت و اکستنشن می‌تواند تحلیلی دقیق‌تر از روند بازار به دست دهد. این روش مزایای مختلفی دارد که شامل شناسایی دقیق نقاط بازگشتی و پیش‌ بینی جهت حرکت بازار است. ترکیب این روش با اندیکاتورهای دیگر می‌تواند به افزایش دقت تحلیل‌ها کمک کند.

سوالات متداول

در ادامه به سوالات پرتکرار شما درباره این مقاله پاسخ خواهیم داد.

آیا می‌توان از فیبوناچی در بازارهای بدون روند استفاده کرد؟

خیر، فیبوناچی در بازارهای رونددار بهترین عملکرد را دارد و در رنج‌ها اغلب سیگنال‌های اشتباه بیشتری تولید می‌کند.

کدام تایم‌فریم برای استفاده از فیبوناچی دقیق‌تر است؟

سطوح فیبوناچی در تایم‌فریم‌های بالاتر (H4، Daily، Weekly) معتبرتر هستند، زیرا نویز بازار کمتر بوده و واکنش قیمت قابل اعتمادتر است.

چرا گاهی فیبوناچی روی چارت من جواب نمی‌دهد؟

چون موج اصلی را اشتباه انتخاب می‌کنید یا بازار در حالت رنج و پرنویز قرار دارد، فیبوناچی به‌درستی عمل نمی‌کند. همچنین در تایم‌فریم‌های خیلی کوچک یا هنگام رسم نادرست روی سایه‌ها و بدنه‌ها، دقت ابزار به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

وقتی چند موج روی چارت است، کدام موج مناسب رسم فیبوناچی است؟

همیشه آخرین موج معتبر و قابل تشخیص در جهت روند فعلی بهترین انتخاب است؛ چون بیشترین اثر را روی رفتار کنونی قیمت دارد.