نویسنده:
اگر می خواهید بدانید چطور معامله گران حرفه ای در بازارهای پرنوسان مثل فارکس، طلا یا سهام از نوسانات به نفع خود استفاده می‌کنند، شناخت دقیق اوراق مشتقه نقطه شروع خوبی است. این قراردادها نه فقط برای پوشش ریسک، بلکه برای تنظیم دقیق معاملات، تنوع در استراتژی و ورود به موقعیت‌های هوشمندانه کاربرد دارند. اگر به دنبال درک بهتر ساختار این قراردادها، انواع آنها و شیوه استفاده صحیح از مشتقات مالی هستید، ادامه این مقاله دقیقا چیزی است که باید بخوانید.
اوراق مشتقه (Derivative) قراردادهایی هستند که ارزش آنها بر پایه دارایی هایی مثل سهام، ارز، کالا یا شاخص های بازار تعیین می‌شود. این قراردادها در انواع مختلفی مانند آتی، اختیار معامله، سلف و سوآپ دیده می‌شوند و در فعالیت هایی مانند کنترل ریسک، کسب سود از نوسانات یا متنوع سازی معاملات استفاده دارند. بر اساس تجربه تریدرها در بازارهای مالی، بهره گیری درست از مشتقات مالی می‌تواند به تریدر کمک کند مسیر معامله های خود را در بازارهایی با نوسان بالا مثل فارکس یا بورس کالا بهتر تنظیم کند و برای شرایط مختلف آمادگی بیشتری داشته باشد.
اوراق مشتقه از تمدن‌های باستانی مانند سومر و یونان آغاز شدند که در آنها کشاورزان برای تثبیت قیمت محصولات خود از قراردادهای آتی استفاده می‌کردند. در قرن ۱۷ میلادی، ژاپن با راه‌اندازی بازار برنج دوجیما نخستین بازار سازمان‌یافته مشتقات را ایجاد کرد.
سپس در قرن ۱۹، بورس شیکاگو (CBOT) معاملات مشتقه را بر اساس محصولات کشاورزی توسعه داد. با گذر زمان، این ابزارها به بازارهای مالی جهانی راه یافتند و امروزه مشتقات ارزی، سهامی و کالایی نقش مهمی در مدیریت ریسک ایفا می‌کنند.
در معاملات مالی، شناخت انواع اوراق مشتقه نقش بالایی در مدیریت بهتر موقعیت‌های معاملاتی دارد. انواع اوراق مشتقه عبارتند از:
در ادامه هریک از انواع اوراق مشتقه را بطور کامل بررسی می کنیم:
قراردادی آتی یا فیوچرز در بازارهای سازمان یافته معامله می‌شود؛ در این توافق، طرفین تعهد می‌کنند دارایی مشخصی را در آینده با قیمت از قبل تعیین شده خرید و فروش کنند. این نوع قرارداد بیشتر در بورس کالا یا بازارهای مالی برای تنظیم معاملات آینده به کار می‌رود.
این قرارداد به شکل توافقی و خارج از فضای بورس بین دو طرف نوشته می‌شود و در آن، شرایط مثل تاریخ تحویل یا قیمت به صورت سفارشی تنظیم می‌شود. شرکت‌هایی که با معاملات خارجی یا تامین کالا درگیر هستند، اغلب از این روش استفاده می‌کنند. برای مطالعه بیشتر به مقاله قرارداد سلف چیست مراجعه کنید.
اختیار معامله به خریدار این حق را می‌دهد که در زمان مشخص، دارایی مورد نظر را بخرد یا بفروشد، بدون این‌که ملزم به انجام آن باشد.
از این قرارداد بیشتر در بازار سهام برای استفاده از نوسان قیمت یا پوشش موقعیت استفاده می‌شود.
در این قرارداد دو طرف جریان‌های نقدی متفاوت مثل نرخ بهره یا ارز را با هم مبادله می‌کنند، سوآپ‌ها بیشتر در معاملات مالی میان شرکت‌ها و بانک‌ها دیده می‌شوند و در تنظیم پرداخت‌ها یا جابجایی نرخ‌های پرداختی استفاده دارند.
کاربرد اوراق مشتقه بیشتر در کاهش ریسک، تثبیت قیمت و مدیریت بهتر معاملات دیده می‌شود. قراردادهایی مثل آتی، سلف، اختیار معامله و سوآپ به معامله‌گر کمک می‌کنند در برابر نوسانات بازار آماده‌تر عمل کند. بر اساس تجربه، استفاده درست از این قراردادها باعث می‌شود تصمیم‌گیری‌ها دقیق‌تر و هماهنگ‌تر با شرایط بازار انجام شود.
اوراق مشتقه برای کسانی مناسب است که تجربه کافی در تحلیل بازار دارند و به‌دنبال روش‌هایی برای کنترل نوسان قیمت، حفظ موقعیت معاملاتی یا تقویت عملکرد خود هستند. این قراردادها بیشتر در بین معامله گران حرفه ای، شرکت‌های فعال در صادرات و واردات، نهادهای مالی و سرمایه گذارانی با دید بلند مدت کاربرد دارد. کسانی که در بازارهایی با تغییرات قیمتی بالا مثل ارز، کالا یا شاخص سهام فعالیت می‌کنند، اغلب از مشتقه‌ها در کنار معاملات اصلی خود استفاده می‌کنند.
اوراق مشتقه طلا قراردادهایی هستند که به تریدر اجازه می‌دهند بدون خرید فیزیکی طلا، روی تغییرات قیمت آن معامله کند. این قراردادها شامل آتی طلا، اختیار خرید و فروش و سوآپ هستند که در بازارهایی مثل COMEX یا بورس کالای ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند. تریدرهای حرفه ای از این ساختار برای پوشش نوسانات یا استفاده از حرکت‌های قیمتی طلا استفاده می‌کنند.
قیمت این اوراق به عواملی مثل نرخ بهره، وضعیت تورم، موجودی ذخایر و سیاست‌های بانک‌های مرکزی بستگی دارد. برای تصمیم گیری درست، توجه به داده های اقتصادی، رویکردهای فدرال رزرو و شرایط سیاسی و مالی جهان اهمیت دارد. بدون شناخت دقیق از رابطه میان این موارد، حضور در بازار اوراق مشتقه طلا می‌تواند همراه با ریسک بالا و زیان احتمالی باشد.
ساختار قانونی هر بازار باعث می‌شود این قراردادها به شکلی روشن و منظم اجرا شوند. در ادامه به موارد اصلی مرتبط با مقررات اوراق مشتقه اشاره می‌کنم:
در بازارهای مالی، اوراق مشتقه نقش مهمی در مدیریت بهتر نوسانات دارند. این قراردادها برای کسانی که با بازارهای پرنوسان کار می‌کنند، مزیت‌های قابل توجهی دارند. در ادامه، به چند مورد اصلی اشاره می‌کنیم:
کاهش ریسک ناشی از تغییرات قیمت
ثبات در قیمت و امکان برنامه‌ریزی مالی
استفاده در معاملات ترکیبی و حرفه ای‌تر
افزایش جریان خرید و فروش در بازار
اوراق مشتقه با وجود کاربردهای متنوع در بازارهای مالی، خالی از ضعف نیستند. شناخت این محدودیت ها کمک می کند که تریدر تصمیم‌های منطقی تری بگیرد. در ادامه به چند مورد از معایب اشاره می‌کنیم:
اوراق مشتقه قراردادهایی هستند که ارزش آنها از دارایی هایی مثل ارز، سهام، طلا یا شاخص های بازار گرفته می‌شود و در انواع مختلفی مانند آتی، سلف، اختیار معامله و سوآپ مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قراردادها نقش مهمی در پوشش نوسان قیمت، تثبیت نرخ و هماهنگی بهتر معاملات دارند. در این مقاله، ساختار، انواع، کاربردها، مزایا، محدودیت‌ها و شرایط مناسب برای استفاده از اوراق مشتقه بررسی شده است. همچنین به نحوه عملکرد این قراردادها در بازارهای مالی و قوانین حاکم بر آنها پرداخته شده تا دید کاملی به تریدر ارائه شود.
امتیاز خود به این مطلب را ثبت کنید
دیدگاه شما بعد از تایید در سایت نمایش داده خواهد شد
نظرات حاوی الفاظ رکیک، توهین، شماره تلفن و موبایل، آدرس ایمیل، عقاید سیاسی، نام بردن از مسئولین و امثالهم تایید نمیشود.
هنوز کسی نظری ثبت نکرده!