سیف بروکر
صندوق بین المللی پول (IMF) چیست؟ + تفاوت صندوق بین المللی پول و بانک جهانی

صندوق بین المللی پول (IMF) چیست؟ + تفاوت صندوق بین المللی پول و بانک جهانی

نویسنده:

سیف بروکر
سیف بروکر
۱۴۰۴/۲/۹

کشورها برای مقابله با مشکلات اقتصادی و حفظ ثبات مالی، نیاز به همکاری و پشتیبانی بین‌المللی دارند. یکی از نهادهایی که برای این هدف به‌وجود آمده، صندوق بین‌المللی پول (IMF) است. در این مقاله با عملکرد و اهمیت این سازمان جهانی به زبان ساده آشنا می‌شویم.

صندوق بین‌المللی پول (IMF) چیست؟

صندوق بین‌المللی پول یا به اختصار IMF یک سازمان جهانی است که تلاش می‌کند تا در سراسر دنیا به ثبات اقتصادی، رشد اقتصادی پایدار، کاهش فقر و افزایش همکاری مالی بین کشورها کمک کند. دفتر اصلی این سازمان در شهر واشنگتن دی‌سی در کشور آمریکا قرار دارد و امروزه ۱۹۰ کشور عضو IMF هستند که هر کدام از این کشورها نماینده‌ای در هیئت اجرایی دارند.

تاریخچه صندوق بین المللی پول

IMF در سال ۱۹۴۵ بعد از پایان جنگ جهانی دوم، به عنوان بخشی از توافق برتون وودز (Bretton Woods) تشکیل شد. در آن زمان، کشورهای زیادی به دنبال راهی بودند تا از جنگ‌ های مالی و بحران‌ های بزرگ جلوگیری کنند. یکی از تصمیم‌ هایی که در برتون وودز گرفته شد این بود که ارزش پول کشورها باید به شکل ثابت و قابل تبدیل باشد که در آن زمان، دلار آمریکا به عنوان پول اصلی جهان انتخاب شد و هر اونس طلا معادل ۳۵ دلار آمریکا بود.

تفاوت صندوق بین المللی پول و بانک جهانی
صندوق بین‌المللی پول برای تثبیت اقتصاد کلان کشورها است، بانک جهانی برای توسعه و کاهش فقر.

یکی از دلایلی که IMF ایجاد شد، این بود که فقط کشورهایی که عضو این سازمان بودند، می‌توانستند عضو بانک جهانی هم بشوند. بانک جهانی هم در همان زمان برای کمک به بازسازی کشورهای جنگ‌زده مثل کشورهای اروپایی ساخته شده بود.

هدف اصلی IMF چیست؟

از اهداف IMF می توان به موارد زیر اشاره داشت:

  1. اقتصاد قوی‌تری داشته باشند.
  2. شغل‌های بیشتری برای مردم ایجاد کنند.
  3. فقر را کاهش دهند.
  4. در برابر بحران‌های مالی مثل رکود اقتصادی، ورشکستگی یا سقوط ارز مقاومت کنند.
  5. تجارت بین‌المللی را آسان‌تر کنند.

با سرانجام رساندن موارد فوق بسیاری از مشکلات اقتصادی و فاندامنتال کشورها برطرف می شود.

رای گیری در IMF چگونه انجام می‌شود؟

در IMF هر کشور بسته به مقدار پولی که به این سازمان پرداخت کرده (که به آن سهمیه می‌گویند) حق رای دارد. علاوه بر این، هر کشور یک مقدار رای پایه هم دارد که برای همه کشورها یکسان است. یعنی کشورها هم به خاطر سهمیه‌ خود و هم عضویتشان حق رای دارند. برای هر ۱۰۰ هزار واحدی از پول مخصوصی به نام SDR (که مخفف Special Drawing Rights است) کشور یک رای دارد. این واحد پولی خاص فقط در بین بانک‌های مرکزی کشورها و IMF استفاده می‌شود.

SDR یا حق برداشت ویژه چیست؟

SDR یا حق برداشت ویژه یک نوع پول بین‌المللی است که توسط IMF ساخته شده تا کشورها بتوانند در مواقع ضروری از آن استفاده کنند.

حق برداشت ویژه چیست
حق برداشت ویژه، واحد پولی صندوق بین‌المللی پول برای حمایت از نقدینگی جهانی است.

این پول واقعی نیست که مردم بتوانند با آن خرید کنند، ولی بانک‌های مرکزی کشورها می‌توانند با آن مبادله انجام دهند و آن را به ارزهای دیگر تبدیل کنند.

فعالیت‌های اصلی IMF

با بررسی بیشتر می توان به این موضوع پی برد که IMF در سه بخش اصلی فعالیت دارد:

نظارت و بررسی (Surveillance)

IMF در فارکس برای نظارت از کشورها اطلاعات اقتصادی زیادی جمع‌آوری می‌کند، سپس با تحلیل این اطلاعات، گزارشی منتشر می‌کند که در آن آینده اقتصاد کشورها و جهان را پیش‌بینی می‌کند. این گزارش‌ها به دولت‌ها کمک می‌کند تا تصمیمات اقتصادی بهتری بگیرند. سه گزارش مهمی که IMF منتشر می‌کند، این‌ها هستند:

  • چشم‌انداز اقتصادی جهان (World Economic Outlook)
  • گزارش ثبات مالی جهانی (Global Financial Stability Report)
  • گزارش مالی دولت‌ها (Fiscal Monitor)

ظرفیت‌سازی (Capacity Building)

IMF جهت ظرفیت سازی به کشورها آموزش می‌دهد و به آن‌ها کمک فنی می‌کند تا بتوانند سیستم‌های اقتصادی‌شان را بهتر کنند. مثلا آموزش می‌دهد چگونه آمار اقتصادی بگیرند، چگونه بودجه تنظیم کنند یا چگونه سیستم مالیاتی خود را بهبود دهند که این آموزش‌ها باعث می‌شود کشورها بتوانند بهتر با مشکلات اقتصادی روبه‌رو شوند.

دادن وام (Lending)

یکی از مهم‌ترین وظایف IMF دادن وام به کشورهایی است که دچار بحران مالی شده‌اند. این وام‌ها معمولا برای زمانی است که کشورها دیگر پول کافی ندارند تا واردات انجام دهند، بدهی‌های خود را بپردازند یا ارز ملی خود را حفظ کنند اما این وام‌ها معمولا شرایطی هم دارند. کشورهایی که وام می‌گیرند، باید برنامه‌هایی برای بهبود اقتصاد خود انجام دهند. به این برنامه‌ها، برنامه‌های تعدیل ساختاری می‌گویند. مثلا شاید لازم باشد دولت هزینه‌های خود را کم کند یا یارانه‌ها را کاهش دهد.

تاریخچه صندوق بین المللی پول
IMF به کشورها در بحران مالی وام می‌دهد، مشروط به اجرای برنامه‌های تعدیل ساختاری اقتصادی.

این شرایط گاهی مورد انتقاد قرار می‌گیرند، چون بعضی‌ها می‌گویند باعث فشار بیشتر روی مردم فقیر می‌شود یا باعث می‌شود کشورها استقلال اقتصادی نداشته باشند.

هزینه های IMF چگونه تامین می شود؟

پول IMF از سهمیه‌هایی که کشورها پرداخت می‌کنند تامین می‌شود، هر کشور براساس بزرگی اقتصادش سهمیه بیشتری دارد. برای مثال، آمریکا چون بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا را دارد، بزرگ‌ترین سهمیه را هم دارد و بیشترین رای را در تصمیم‌گیری‌ها دارد.

تفاوت صندوق بین المللی پول و بانک جهانی

IMF و بانک جهانی (The World Bank) هر دو سازمان‌هایی هستند که از کشورها حمایت مالی می‌کنند، اما کارهای متفاوتی دارند به گونه ای که IMF روی ثبات مالی و پولی کشورها تمرکز دارد تا بتواند از بحران‌های پولی جلوگیری کند اما در مقابل بانک جهانی بیشتر تمرکزش روی کاهش فقر و پروژه‌های توسعه‌ای مثل ساخت مدرسه، بیمارستان یا جاده است.

در صورت علاقه می‌توانید OMO در فارکس چیست را مطالعه کنید.

خلاصه مقاله IMF یا صندوق بین المللی پول

صندوق بین‌المللی پول (IMF) یک سازمان بین‌المللی مهم است که با ۱۹۰ کشور عضو همکاری می‌کند. این سازمان تلاش می‌کند تا به ثبات اقتصاد جهانی، رشد کشورها و کاهش فقر کمک کند. IMF با ارائه گزارش‌های اقتصادی، مشاوره، آموزش و همچنین اعطای وام به کشورها، نقش بزرگی در اقتصاد جهان دارد و با اینکه هدف‌های آن خوب است، اما گاهی به دلیل شرایط سختی که برای وام‌ها تعیین می‌کند، با انتقادهایی هم روبه‌رو می‌شود.

ثبت امتیاز مطلب

امتیاز خود به این مطلب را ثبت کنید

01234
35 / 4.3

دیدگاه کاربران

دیدگاه شما بعد از تایید در سایت نمایش داده خواهد شد



نظرات حاوی الفاظ رکیک، توهین، شماره تلفن و موبایل، آدرس ایمیل، عقاید سیاسی، نام بردن از مسئولین و امثالهم تایید نمیشود.

ارزیابی

هنوز کسی نظری ثبت نکرده!