نویسنده:
در هر کشوری بانک مرکزی وظیفه حفاظت از اقتصاد آن کشور را دارد تا شرایط اقتصادی جامعه را به بهترین حالت برساند. یکی از روش هایی که بانک مرکزی آمریکا یعنی فدرال رزرو برای این کار استفاده میکند، عملیات بازار باز نام دارد. این عملیات کمک میکند تا مقدار پول در گردش کنترل شود و بتوان جلوی تورم یا رکود گرفته شود. در ادامه این مقاله به بررسی کامل عملیات بازار باز (OMO) یا همان Open Market Operations می‌پردازیم.
عملیات بازار باز (Open Market Operation یا OMO) اصطلاحی است که به خرید و فروش اوراق بهادار در بازار آزاد توسط فدرال رزرو (بانک مرکزی ایالات متحده) گفته می‌شود. فدرال رزرو عملیات بازار باز را برای تنظیم عرضه پولی که به‌عنوان ذخیره در بانک‌های ایالات متحده نگهداری می‌شود، انجام می‌دهد و با خرید اوراق خزانه، عرضه پول را افزایش می‌دهد و با فروش آن‌ها، عرضه پول را کاهش می‌دهد تا با این روش بتواند نرخ بهره را تعیین کند.
عملیات بازار باز با خرید و فروش اوراق توسط بانک مرکزی، نقدینگی را تنظیم و هدف آن کنترل تورم و رشد اقتصادی است.
نرخ بهره فدرال، نرخی است که بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) تعیین میکند تا این نرخ نشان دهد که بانک‌ها برای قرض گرفتن پول از یکدیگر در مدت زمان خیلی کوتاه (معمولا یک شب) چه مقدار سود باید پرداخت کنند. بانک‌ها گاهی پول اضافه‌ای دارند که نیاز ندارند و آن را به بانک‌هایی که به پول نیاز دارند قرض می‌دهند حالا نرخ بهره فدرال مشخص میکند که سود این وام‌ها چقدر باشد و وقتی این نرخ بالا یا پایین می‌رود، روی قیمت وام‌ها و میزان پولی که مردم خرج می‌کنند هم تا ثیر می‌گذارد.
عملیات بازار باز به دو نوع تقسیم می‌شود: عملیات بازار باز دائمی و عملیات بازار باز موقتی، در ادامه به بررسی بیشتر موارد گفته شده خواهیم پرداخت:
عملیات بازار باز دائمی یعنی فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) گاهی تصمیم می‌گیرد اوراق بهادار (مثل اوراق قرضه دولتی) را به‌صورت همیشگی بخرد یا بفروشد. اگر فدرال رزرو این اوراق را بخرد، پول وارد سیستم بانکی می‌شود و کمک میکند تا وام گرفتن راحت‌تر شود. اگر این اوراق را بفروشد، پول از سیستم خارج می‌شود و باعث می‌شود وام گرفتن سخت‌تر شود.
عملیات بازار باز موقتی یعنی گاهی فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) فقط برای مدت کوتاهی نیاز دارد که به سیستم بانکی پول بدهد یا پول از آن بگیرد. این عملیات برای حل مشکلاتی استفاده می‌شود که فقط موقتی هستند؛ یعنی ممکن است فقط چند روز یا چند هفته طول بکشند. در این عملیات، فدرال رزرو به‌طور موقت اوراق بهادار می‌خرد یا می‌فروشد، ولی با این شرط که بعدا آن‌ها را پس بدهد یا پس بگیرد. این کار به دو روش انجام می‌شود:
این کار کمک میکند که بانک‌ها برای زمان کوتاه پول بیشتری داشته باشند یا پول اضافی را به‌طور موقت از دست بدهند تا شرایط بازار پایدار بماند. فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) با سیاست پولی خودش تصمیم می‌گیرد که چقدر پول باید در اقتصاد باشد، این سیاست می‌تواند انبساطی یا انقباضی باشد.
فدرال رزرو از سیاست انبساطی زمانی استفاده میکند که بخواهد به اقتصاد کمک کند تا رشد کند و مردم بیشتر خرج کنند.
در این حالت فدرال رزرو اوراق دولتی می‌خرد و در ازای آن پول نقد وارد بانک‌ها میکند، حالا چون بانک‌ها پول بیشتری دارند، می‌توانند راحت‌تر وام بدهند که این باعث می‌شود:
فدرال رزرو از سیاست انقباضی در زمان تورم استفاده میکند تا اوراق دولتی بفروشد و در عوض، پول را از بانک‌ها جمع کند حالا وقتی پول در بانک‌ها کمتر شود، چنین اتفاقاتی می افتد:
عملیات بازار باز یکی از روشهای مهم بانک مرکزی است که با استفاده از آن بانک مرکزی می‌تواند بدون دخالت مستقیم در اقتصاد، شرایط پولی کشور را کنترل کند و به رشد یا آرام کردن اقتصاد کمک کند. در ادامه به بررسی مزایای این روش می پردازیم:
در سال ۲۰۱۹، فدرال رزرو از عملیات موقتی برای حفظ سطح سالمی از ذخایر بانکی در دوران افزایش ناگهانی بدهی‌های غیرذخیره‌ای استفاده کرد و به کاهش ریسک فشار در بازار پولی کمک نمود. همچنین در واکنش به بحران کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰، از ریپوها برای کاهش استرس مالی و اطمینان از اینکه بانک‌ها ذخایر کافی دارند، بهره برد. ریپوها همچنین عملکرد روان بازارهای تامین مالی کوتاه‌مدت دلاری را کاهش می‌دهند.
در تسهیل کمی فدرال رزرو مقدار زیادی اوراق بهادار می‌خرد تا پول بیشتری وارد سیستم بانکی شود و بانک ها راحت تر وام بدهند.
تسهیل کمی یک روش ویژه و غیرعادی است، مخصوص زمانی که فدرال رزرو از روشهای معمولی مثل پایین آوردن نرخ بهره استفاده کرده ولی هنوز اقتصاد ضعیف است و مردم و شرکت‌ها به اندازه کافی وام نمی‌گیرند یا خرج نمی‌کنند و بیشتر از آن نمی توان نرخ بهره را پایین آورد.
فدرال رزرو از عملیات بازار باز برای حرکت دادن نرخ بهره فدرال و تاثیر گذاری بر سایر نرخ‌های بهره استفاده میکند تا باعث تحریک یا کند شدن اقتصاد شود. فدرال رزرو با خرید اوراق خزانه (معمولا) می‌تواند عرضه پول را افزایش داده، نرخ بهره فدرال را کاهش دهد و همچنین با فروش اوراق می‌تواند نرخ بهره را افزایش دهد و پول را از چرخه خارج کند.
در عملیات بازار باز، فدرال رزرو با خرید یا فروش اوراق بهادار در بازار آزاد نرخ‌های بهره را بالا یا پایین می‌برد. این عملیات یکی از روش هایی است که فدرال رزرو برای تحریک یا کند کردن فعالیت اقتصادی کشور در اختیار دارد. با اجرای این عملیات، فدرال رزرو می‌تواند نقدینگی را به سیستم پولی تزریق یا از آن خارج کند. عملیات بازار باز می‌تواند دائمی یا موقتی باشد. نوع دائمی شامل خرید یا فروش قطعی اوراق بهادار است. عملیات موقتی شامل خرید یا فروش با توافق بازگشت معامله در آینده نزدیک می‌باشد.
امتیاز خود به این مطلب را ثبت کنید
دیدگاه شما بعد از تایید در سایت نمایش داده خواهد شد
نظرات حاوی الفاظ رکیک، توهین، شماره تلفن و موبایل، آدرس ایمیل، عقاید سیاسی، نام بردن از مسئولین و امثالهم تایید نمیشود.
هنوز کسی نظری ثبت نکرده!